Toscana – że wciąż jest miejsce na poezję

Toscana, gra Nieka Neuwahla z 2001 roku dla 2 osób: Skromne, podłużne pudełko z panoramą włoskiego miasta, która przywodzi na myśl ilustracje z książeczek dla dzieci, jakie pamiętam z mojego dzieciństwa z lat 80-tych. Sama gra czerpie inspiracje z kolorów Toskanii. Czerwień dachów palazzi konkuruje tutaj z szarawą bielą miejskich placów. Miejski krajobraz powstaje w trakcie rozgrywki. Wygrywa ten z graczy, który zbuduje największy nieprzerwany obszar w swoim kolorze.

Najpierw trzeba podzielić 36 kafelków na dwa różne stosy, po jednym dla każdego z graczy. Nie jest to trudne, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wszystkie kafelki wyglądają jak bezładna mieszanina dachów i placów. Każdy kafelek obejmuje 8 pól planszy, na której go będziemy układać i w zależności od tego, do którego gracza należy, ma zawsze albo 6 części w kolorze dachu palazzi albo 6 części w kolorze placu. Pozostałe 2 części kafelka zajmuje kolor przeciwnika.

Teraz na przemian gracze dokładają na planszę po jednym kafelku. Kafelki zdejmuje się z odkrytych stosów. W ten sposób gracz widzi od razu swój następny kafelek oraz górny kafelek na stosie przeciwnika. Pierwszy kafelek musi zostać położony w oznaczonym obszarze na środku planszy. Kolejne dokłada się w taki sposób, żeby przynajmniej jeden kwadrat w kolorze gracza na dokładanym kafelku przylegał bokiem do kwadratu w tym samym kolorze na kafelku już leżącym na planszy. Ta zasada pozwala na dość liberalne dokładanie nowych kafelków na planszę i to ona właśnie wprowadza do gry dużo przestrzeni na taktykę i sporo przyjemności w znajdowaniu ciekawych rozwiązań. Inaczej bowiem niż w wielu grach kafelkowych, w Toscana kafelki nie muszą tworzyć na planszy zwartej płaszczyzny, przylegając do siebie każdym bokiem w ortodoksyjnym porządku. Przyzwolenie na tworzenie luk pomiędzy kafelkami jest prostym, ale jak się okazuje ciekawym zabiegiem, który mobilizuje pomysłowość gracza i zwiększa liczbę możliwych na planszy sytuacji.

Jakby jeszcze przestrzeni dla inwencji gracza było nam mało, mamy w Toscana znaczniki veto, za pomocą których raz w trakcie partii można uniemożliwić przeciwnikowi wyłożenie kafelka, który uznamy za zbyt niebezpieczny dla naszych planów. Taki kafelek trafia na spód stosu przeciwnika.

Gra kończy się w momencie, gdy żaden z graczy nie może już położyć swojego kafelka zgodnie z zasadami lub na planszy nie zmieści się już żaden kafelek więcej. Każdy z graczy wskazuje największy obszar w swoim kolorze i kładąc specjalne znaczniki punktacji na kafelkach, które obejmują ten obszar, podlicza sobie po jednym punkcie za każdy kafelek.

Dla równowagi autor proponuje rozegrać dwie partie ze zmianą gracza rozpoczynającego. Jeśli po dwóch partiach jest 1:1, należy zsumować wyniki punktowe z obu rozgrywek, dlatego też warto zapisywać sobie wyniki na kartce.

Toscana na tle wielu innych gier z jej gatunku, czyli jako w zasadzie abstrakcyjna gra kafelkowa, plasuje się w obszarze solidnej przeciętności. Ani nie oszałamia konceptem, ani nie jest jakoś wybitnie innowacyjna. Ale właśnie w tej swojej solidnej bezpiecznej przeciętności dobrze się broni. Nie każdy ją doceni, bo i nie jest to tytuł dla każdego. Na to, żeby być grą dla mas, jest Toskana zbyt dyskretnie subtelna. Nieco nawet zbyt poetycka, bo przepełniona refleksyjnością i melancholią. Nie, absolutnie nie polecam każdemu.

Zresztą, jeśli komuś Toscana miałaby przypaść do gustu, to w tym miejscu tej recenzji na pewno już to wie. Co jeszcze na koniec o Toskanie? To wspaniały pomysł na wysmakowany prezent dla rodziców czy dziadków, ale też doskonały dodatek dla romantycznej kolacji z naszą drugą połówką. I do tego doskonale się komponuje zarówno z białym jak i z czerwonym winem.

Punktometr Spiellusta

ocena ogólna: 6/10