Deukalion

Gdy na wiosnę tego roku na niemieckich stronach o grach zaczęły pojawiać się pierwsze pytania o Deukaliona, a potem pierwsze wrażenia i komentarze graczy, od razu wiedziałem, że tą grę muszę poznać. Natychmiast napisałem do niemieckiej siedziby Hasbro z prośbą o egzemplarz do recenzji. Chciałem móc jak najszybciej napisać coś o tym tytule. Niektóre rzeczy z konieczności dzieją się jednak wolniej niż zamierzaliśmy i tak Deukalion dotarł do mnie dopiero w zeszłym tygodniu. W międzyczasie zdążył pojawić się w ofercie (co najmniej) jednego polskiego sklepu z grami. Widocznie jednak nie cieszy się wielkim zainteresowaniem. Zatem tym bardziej warto o grze napisać…

Deukalion to gra autorstwa Arno Steinwendera i Wilfrieda Lepuschitza. Niewiele nam mówią te nazwiska, bo i autorzy to raczej mało znani, co wcale nie przeszkodziło im stworzyć grę godną uwagi. I nie piszę tego zupełnie bez kozery: Właśnie kilka dni temu Deukalion został doceniony przez Wiedeńską Akademię Gier otrzymując odznaczenie Spiele Hit für Familien (Gra – przebój dla rodzin).

Arno i Wilfried oferują graczom grę zuchwale czerpiącą pełnymi garściami z klasycznych pomysłów. Jako jeden z antycznych greckich herosów – Deukalion, Perseusz, Achilles bądź Herkules przemierzamy statkiem greckie morza, zasiedlamy nowe lądy, zdobywamy cenne skarby… Za fabularną – wspaniale zresztą zrealizowaną – otoczką kryje się podstawowy szkielet gry, znany od dawna mechanizm: Rzuć kostką i przesuń pionek. Na specjalnych polach wykonaj odpowiednią akcję. Weź z tego pola ten element i dostarcz go tam. I zdawało by się, że taki fundament gry gwarantuje nam nudę pewną jak śmierć. Nic jednak bardziej błędnego – autorzy naprawdę wykazali się dużą porcją kreatywności. Okazuje się, że szczypta dobrych pomysłów potrafi przyprawić coś co znamy w sposób zgoła niezwykły.

W Deukalionie zwycięzcą zostaje gracz, który jako pierwszy zbierze określoną liczbę punktów zwycięstwa. Metod pozwalających zdobyć punkty jest w grze pięć:

Te różne możliwości gromadzenia punktów zwycięstwa pozwalają na obieranie w grze różnych strategii i stosowanie różnych taktyk – zależnie od charakteru danej partii, dążeń współgraczy, pojawiających się kart boskich poleceń (misji) i ogólnie od tego, co się dzieje właśnie na planszy.

A dzieje się dużo. Karty boskich poleceń zawierają za każdym razem po dwa objawienia boskiej woli. najczęściej są to zadania typu: Dostarcz zielony skarb (zielony sześcianik) do Aten. Trzeba wtedy płynąć do miasta, w którym znajduje się ten skarb, stoczyć walkę pod jego murami, zabrać skarb na statek i dopłynąć z nim do Aten. Inne zadania wymagają np. pokonania Hydry lub dopłynięcia w odległy zakątek planszy spełniając jakieś dodatkowe warunki. Ponieważ gra najbardziej premiuje właśnie wykonanie zadań z kart boskich poleceń, zdarza się, że gracze dążą do zrealizowania tego samego zadania, albo dwóch różnych zadań z jednej karty. Niekiedy niesie to ze sobą bezpośrednią próbę przeszkodzenia przeciwnikowi, po atak na jego statek włącznie.

Walki rozstrzyga się w Deukalionie w sposób niezwykły. Każdy z graczy posiada małą planszę w kształcie statku w swoim kolorze. Załogę tego statku stanowią znane nam z Carcassonne meeple. Wszyscy załoganci przed pierwszą rozgrywką opatrywani są z jednej strony małą naklejką z krzyżykiem. Gdy gracz bierze udział w walce, podnosi ze swojego statku wszystkich płynących nim wojowników i rzuca nimi niczym kostkami. Zależnie od tego, jak wojownicy upadną, przynoszą właścicielowi odpowiednią liczbę punktów siły: 0 punktów, za pionek, który upadnie krzyżykiem do góry, 1 gdy upadnie stroną bez krzyżyka na wznak i 0.5 punktu, jeśli upadł na bok lub na nogi. Po bitwie pionki, które leżą krzyżykiem do góry, trafiają do Hadesu, a pozostałe wracają na statek gracza.

Pomysł zastąpienia przy rozstrzyganiu bitew kostek meeplami świetnie wpasowuje się w tematykę gry, pomaga budować klimat, jednak to nie on stanowi o wyjątkowości Deukaliona wśród gier tego rodzaju.

Prawdziwym dokonaniem obu autorów jest wprowadzenie do gry opartej o kości absolutnie świeżego rozwiązania. Jest nim specjalnie zaprojektowany kubek na kości – Kylix. Kubek mieści 5 kości, z których każda ma ścianki z 1,2 i 3 oczkami. W każdej rundzie Kylix przechodzi do kolejnego gracza. Ten gracz nazywany jest w instrukcji „graczem aktywnym”. To on rzuca kośćmi, ale nie wyrzuca ich na stół, tylko potrząsa nimi w kubku, tak aby wpadły w odpowiednie zagłębienia. Kostka w samym środku kubka określa liczbę pól o jaką mogą przemieścić swoje statki pozostali tzw. „nieaktywni gracze”. W czasie gdy ci po kolei przemieszczają swoje statki i wykonują swoje akcje, „gracz aktywny” zastanawia się jak chce zinterpretować wynik rzutów i ustawia kubek na środku planszy, tak aby każda z 4 zewnętrznych kostek w kubku wskazywała odpowiednie pole akcji. Akcje dostępne dla gracza aktywnego to:

Po ustawieniu Kylixa „gracz aktywny” wykonuje swoje akcje w dowolnej kolejności. Potem kubek z kośćmi wędruje do następnego gracza i następuje nowa runda. Kylix świetnie się sprawdza w praktyce. Dynamizuje rozgrywkę, a przy tym pogłębia ją o aspekt planowania i zarządzania.

Deukalion przy bardzo „zwykłym” schemacie, który legł u jego podstaw, jest grą wciągającą. Obudowanie go w dodatkowe mechanizmy uchroniło Deukaliona przed jednopłaszczyznowością i nudą. Gra mimo sporej losowości nie pozbawia graczy inicjatywy, raczej zmusza do współtworzenia przeżywanej właśnie przygody. Niemałą rolę odgrywa w Deukalionie czynnik ludzki: można grać koło siebie, można też zagrać bardziej agresywnie, atakując przeciwników i aktywnie przeszkadzając im.

Samo wykonanie nie daje powodów do większych zarzutów. Elementy gry sporządzono z solidnych i trwałych materiałów. Gra cieszy oko, jednocześnie pozostając przejrzystą i czytelną. Do instrukcji wkradło się wydawnictwu i autorom kilka błędów, ale te już zostały sprostowane w udostępnionym na stronie gry FAQ. Co może się nie podobać, to konieczność samodzielnego naklejania naprawdę maleńkich naklejek na pionki wojowników i – szczęściem – już nieco większych na pionki statków.

Polskiego gracza na pewno zainteresuje informacja, że Deukalion jest grą zależną językowo. O ile niemieckie napisy na planszy nie mają większego wpływu na grę, o tyle na kartach akcji i kartach boskich poleceń pojawiają się teksty istotne dla przebiegu rozgrywki. Na szczęście liczba rodzajów kart z tekstami jest niewielka i w zupełności wystarcza arkusz pomocy zawierający zestawienie kart z tłumaczeniem na polski. Niestety fakt, że gra sprzedawana jest w Polsce jak dotąd (08.2008) wciąż bez polskiej instrukcji, o tłumaczeniu kart na polski nie wspominając, na pewno z znacznym wymiarze blokuje wzrost zainteresowania tym tytułem wśród graczy. A szkoda, bo gra rzeczywiście jest jedną z ciekawszych z gatunku lżejszych – ale nie niewymagających – gier familijnych jakie ostatnio trafiły na nasz stół. I nie chodzi już tutaj tylko o rozwiązania mechaniczne, bo te są przecież środkami do celu. Chodzi o sam klimat gry: w Deukalionie daje się wyraźnie odczuć atmosferę napięcia, rywalizacji i przygody. Z każdą rundą emocje rosną, a wyścig o ostatnie punkty potrafi być zażarty. Deukalion potrafi co najmniej zainteresować, a niektórych może nawet porwie. Wśród gier swojego gatunku na pewno się wyróżnia – zdecydowanie pozytywnie.

Vielen Dank an Hasbro
für die freundliche Bereitstellung des Rezensionsexemplars.
Dziękujemy wydawnictwu Hasbro
za udostępnienie egzemplarza do recenzji.

Punktometr Spiellusta

ocena ogólna: 7/10