Seria książeczek Zgadnij kto to? (recenzja)
Jeśli graliście w grę planszową “Zgadnij kto to?”, to wiecie, jaka to prosta gra. Dwoje dzieci zadaje sobie na zmianę pytania dotyczące wyglądu postaci, które widzą na swoich planszach. Każde usłyszane “tak” lub “nie” pozwala na drodze dedukcji wyeliminować jakąś część “podejrzanych”. Runda po rundzie dzieci zamykają okienka z postaciami, aż któreś jako pierwsze ustali, jak ma na imię postać ukryta na planszy drugiego.
Podobnie prosta w zamyśle jest seria książeczko-gier dla dzieci, inspirowanych mechaniką tej właśnie planszówki. Pomysł zgoła genialny, żeby znane z planszówki wrażenia podać w tak zupełnie inny sposób. Zaszyte w fabułę poszukiwanie tej jednej, podpowiadanej nam stopniowo postaci zamienia “Zgadnij kto to?” w prawdziwą przygodę. Tu dziecko jeszcze bardziej poczuć się detektywem, wykazać zdolnością logicznego myślenia i spostrzegawczością.
W domu albo w rodzinnej podróży
Tytułów w książeczkowej serii “Zgadnij kto to?” jest cztery. Każda to 64 strony oprawione w tekturową okładkę ze skrzydełkami. I każda tyle kolorowa, co poręczna. Spokojnie pozwoli się dorzucić do torby, zabrać na wycieczkę do parku, albo w podróż pociągiem czy samochodem.
“Zgadnij kto to?” ożywione
Każdy z tytułów serii to osobna historia. Można więc wybrać z dzieckiem dowolną jedną czy dwie z nich, ale jeśli najdzie Was ochota na wszystkie cztery – to też… czemu nie. W każdej oczywiście cel gracza jest taki sam, to znaczy wśród postaci ukazanych portretami na początku książki wskazać tę, która stanowi rozwiązanie zagadki. Sama mechanika “gry” się nie zmienia – tyle że zamiast zamykać okienka, zaznaczamy sobie nasze decyzje ołówkiem pod portretami.
Za to medium, jakim jest książka, pozwala na dużo więcej niż statyczna plansza… I tak charaktery znane nam tylko z widzenia z planszowej “Zgadnij kto to?” otrzymują tu za każdym razem inne role, współtworzą inną opowieść. A to wszystko jest dostosowane – i objętością tekstu i jego trudnością, a nawet wielkością czcionki do możliwości dziecka w wieku 8 – 12 lat.
Zarys fabuł i tło zagadek zawartych w tych książeczkach nakreślę Wam w takiej kolejności, w jakiej moim zdaniem układają się one w szeregu od najprostszej do najtrudniejszej.
“Tajemnicze zniknięcie”
W tym tomie odwiedzamy szkockie muzeum, w którym znajduje się jedyny dowód na istnienie potwora z Loch Ness! I ten właśnie dowód nagle znika. Szczęśliwie na miejscu wakacje spędza rodzeństwo, które od razu przystępuje do śledztwa używając gry planszowej. Kto wykorzystał nieuwagę strażnika, żeby ukraść najcenniejszy eksponat?
Ta odsłona książkowej “Zgadnij kto to?” dobrze się sprawdzi jako wprowadzenie do mechaniki serii. Nie ma tu specjalnie zagmatwanych zwrotów akcji czy głębiej poukrywanych informacji. Poradzą sobie z nią nawet i młodsze dzieci.
“Dziecko słońca”
Tom “Dziecko słońca” to opowieść o przygodach Leny i jej brata Kacpra, którzy przyjechali w odwiedziny do taty prowadzącego wykopaliska w Meksyku. Podczas prac archeologicznych zostaje odkryta tajemnicza tabliczka przepowiadająca powrót mitycznego Dziecka Słońca. Dzieci nie mogą opuścić okazji do rozwiązania takiej tajemnicy! Komu uda się rozwikłać zagadkę i znaleźć ukryty skarb Majów? A przede wszystkim ustalić, kogo ma na myśli proroctwo.
Także i ten tom cechuje się sporą przystępnością, choć pojawiające się w ciągu fabuły łamigłówki i wskazówki dotyczące poszukiwanej postaci wymagają już nieco więcej zastanowienia, a przede wszystkim uważności. Chwilami autor zdaje się inspirować – odlegle oczywiście i w sposób przyjemny dla dziecka – zadaniami znanymi z testów na inteligencję.
“Panika w wesołym miasteczku”
W “Panice w wesołym miasteczku” niespodziewanej awarii ulega największa atrakcja Cosmo Park. Na szczęście Asia i Aleks są w pełnej gotowości, by poprowadzić śledztwo w tej sprawie. Tu wraz z nimi staramy się ustalić, co naprawdę wydarzyło się w wesołym miasteczku i kto jest odpowiedzialny za awarię kolejki górskiej.
Poziom nieoczywistości wskazówek i powiązanych z nimi łamigłówek przetykających fabułę są już w tej opowieści wyraźnie wyższe. Przygody dzieci wciąż są prowadzone w sposób linearny, ale w poszukiwaniu rozwiązań trzeba czasem sięgnąć pamięcią do poprzednich scen, powiązać ze sobą fakty w nieraz dość zaskakujący sposób.
“Śledztwo w Nowym Jorku”
I wreszcie, czwarta z książeczek, czyli “Śledztwo w Nowym Jorku”. Spotykamy tu Tomka, który ze swoją klasą przylatuje do Nowego Jorku. Chłopiec zupełnie nie spodziewa się, że przeżyje najlepszą przygodę w życiu! Na miejscu dochodzi do tajemniczych włamań… W obliczu bezradności dorosłych Tomek wspólnie ze swoją amerykańską przyjaciółką Anią biorą sprawy w swoje ręce.
Ten tom zawiera – bez dwóch zdań – najtrudniejszą ze wszystkich zagadek w serii, bo też i wydarzenia w nim przedstawione są ujęte w sposób najbardziej dynamiczny. Niestety ta trudność wiąże się też z – jak mniemam niezamierzonym – przekłamaniem kolorów w jednej z ilustracji, dość ważnej dla toku naszego śledztwa. To skutkuje co prawda skrzeczącą nieścisłością we wnioskowaniu zdolną zbić nas nieco z tropu, natomiast… paradoksalnie chyba wciąż można mimo to dojść do rozwiązania zagadki. Może nas ono nieco zaskoczyć, ale po prawdzie – końcówka tej historyjki sama w sobie jest bardzo zaskakująca.
Ocena
Książkowe “Zgadnij kto to?” okazują się interesującą propozycją dla dzieci. To bodaj najmniej skomplikowane z książeczek typu escape room na rynku, a na pewno jedne z najbardziej przystępnych. Oparcie ich na znanej dzieciom grze planszowej sprawia, że właściwie od razu mogą się one zanurzyć we frajdę zabawy.
Czyta się te książeczki płynnie. Akcja toczy się z werwą, narracja koncentruje się na wydarzeniach i działaniu. Tok rozumowania dziecka towarzyszy opowieści w sposób właściwie naturalny. Ot, między poszczególnymi epizodami napotkamy pytanie czy wskazówkę, zachęcającą do podsumowania tego, co już wiemy i zanotowania sobie naszych ustaleń. Jeśli dziecko poczuje się zagubione – może skorzystać z podpowiedzi.
Poza wnioskowaniem dotyczącym osób i wydarzeń, które dziecko przeprowadza na podstawie tego, co do tej pory wyczytało, gdzieniegdzie pojawiają się drobne zagadki logiczne czy zadania na spostrzegawczość.
Podsumowanie
Moim zdaniem najcenniejsze jest, że książkowa seria “Zgadnij kto to?” ma pomysł, ja “wkręcić” dziecko w lekturę i całkiem skutecznie ten pomysł realizuje. Wszyscy wiemy, że dzieci obecnie generalnie czytają coraz mniej. A tu ta samo czytanie – powiązane z myśleniem i satysfakcją z tych czynności intelektualnych – jest ewidentnie na pierwszym miejscu. I to tak bardzo, że nawet rozwiązania i potwierdzenia naszych przypuszczeń są wplecione w samą narrację i nie tracimy nic z klimatu przygód, które przeżywamy.
Seria “Zgadnij kto to?” to leciutkie, ale całkiem emocjonujące gry-lekturki. W cenie naprawdę przystępnej, ładnie wydane, w jakości całkiem przyzwoitej.
Jeśli macie dziecko lubiące zagadki i tajemnice, a boicie się konfrontować je z trudniejszymi, większymi objętościowo książko-grami (których ogólnie jest coraz więcej na rynku) – to ta seria może być dobrym pomysłem na początek przygody z aktywnym czytaniem.
Dziękuję wydawnictwu HarperCollins Polska, właścicielowi marki HarperKids
za nadesłanie książek do recenzji
Punktometr ZagramyKids
Seria Zgadnij kto to? 7/10
Podstawowe informacje o książkach:
ZGADNIJ KTO TO? TAJEMNICZE ZNIKNIĘCIE
Autor: Gauthier Wendling
Ilustrator: Alice Risi
Tłumaczenie: Karolina Marcinkowska
Oprawa: miękka
Objętość: 64 strony
Format: 132×191
Cena: 19,99
ISBN: 978-83-276-6076-3
Grupa docelowa: 8-12 lat
ZGADNIJ KTO TO? DZIECKO SŁOŃCA
Autor: Gauthier Wendling
Ilustrator: Alice Risi
Tłumaczenie: Karolina Marcinkowska
Oprawa: miękka
Objętość: 64 strony
Format: 132×191
Cena: 19,99
ISBN: 978-83-276-6077-0
Grupa docelowa: 8-12 lat
ZGADNIJ KTO TO? PANIKA W WESOŁYM MIASTECZKU
Autor: Gauthier Wendling
Ilustrator: Alice Risi
Tłumaczenie: Karolina Marcinkowska
Oprawa: miękka
Objętość: 64 strony
Format: 132×191
Cena: 19,99
ISBN: 978-83-276-7067-0
Grupa docelowa: 8-12 lat
ZGADNIJ KTO TO? ŚLEDZTWO W NOWYM JORKU
Autor: Gauthier Wendling
Ilustrator: Alice Risi
Tłumaczenie: Karolina Marcinkowska
Oprawa: miękka
Objętość: 64 strony
Format: 132×191
Cena: 19,99
ISBN: 978-83-276-7066-3
Grupa docelowa: 8-12 lat